Οδηγίες διδασκαλίας σχολικού έτους 2023-2024 στην Ελένη του Ευριπίδη Γ΄ τάξης Γυμνασίου
Εισαγωγή
- Εισαγωγή στη δραματική ποίηση
Ως εισαγωγή θα αξιοποιηθεί η ενότητα «Δραματική Ποίηση» από το κεφάλαιο «Δεύτερη περίοδος: Αττική ή Κλασική» του σχ. εγχειριδίου Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας Α΄, Β΄, Γ΄ Γυμνασίου των Α. Στέφου, Ε. Στεργιούλη και Γ. Χαριτίδου.
Πιο συγκεκριμένα:
- Δραματική Ποίηση: Γένεση, Διθύραμβος (σελ. 65-66)
- Ι. Η τραγωδία:
- 1. Η προέλευση της τραγωδίας (σελ. 67-68)
- 2. Η ακμή της τραγωδίας (σελ. 69-70)
- 3. Δραματικοί αγώνες (σελ. 70-73). Για την αρχιτεκτονική και τη σκηνογραφία του αρχαίου θεάτρου βλ. το σχετικό υλικό στο «Πανελλήνιο Ψηφιακό Αποθετήριο Εκπαιδευτικών Βίντεο (Φωτόδεντρο)» Η αρχιτεκτονική και η σκηνογραφία του αρχαίου θεάτρου
- 4. Συντελεστές της παράστασης (σελ. 73)
- 5. Δομή της τραγωδίας (σελ. 74-76)
- 7. Οι μεγάλοι τραγικοί (σελ. 78-98): απλή αναφορά στον Αισχύλο και τον Σοφοκλή – Ευριπίδης: σύντομα βιογραφικά στοιχεία – ονομαστικά τα έργα του – έμφαση στα Χαρακτηριστικά της ποιητικής του τέχνης (σελ. 98). Ο/Η εκπαιδευτικός αξιοποιεί κάθε ευκαιρία για αναγνώριση των χαρακτηριστικών αυτών στο κείμενο.
- Εισαγωγή στην Ελένη του Ευριπίδη
Αξιοποίηση της Εισαγωγής του σχ. εγχειριδίου Δραματική Ποίηση. Ευριπίδη Ελένη (σελ. 5-7). Περισσότερα στοιχεία για τον μύθο της Ελένης βλ. στις Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα
Διδακτικές ώρες: 2
Αξιοποίηση της Εισαγωγής του σχ. εγχειριδίου Δραματική Ποίηση. Ευριπίδη Ελένη (σελ. 5-7). Περισσότερα στοιχεία για τον μύθο της Ελένης βλ. στις Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 4
Πάροδος 192-436
Συνοπτική θεώρηση:
- Ανάγνωση και προσδιορισμός της μορφής/δομής της παρόδου στο συγκεκριμένο έργο και της λειτουργίας της στο πλαίσιο της τραγωδίας
- Ανάγνωση και προσδιορισμός της μορφής/δομής της παρόδου στο συγκεκριμένο έργο και της λειτουργίας της στο πλαίσιο της τραγωδίας
- Επισήμανση χαρακτηριστικών του Χορού (σύσταση, ρόλος, θεατρικότητα).
Διδακτικές ώρες: 2
Α΄ Επεισόδιο 437-575
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 3
Επιπάροδος - Β΄ Επεισόδιο 576-730
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 3
Β΄ Επεισόδιο 731-941
Συνοπτική θεώρηση: - Ανάγνωση και επισήμανση των κύριων σημείων που οδηγούν στην εξέλιξη της δράσης
- Σύνδεση με το πολιτικό και πνευματικό κλίμα της εποχής
- Διερεύνηση του ρόλου των θεών
- Επισήμανση του διευρυμένου ρόλου του αγγελιαφόρου
- Αμφισβήτηση της μαντικής – Το πρόβλημα της αδυναμίας του ανθρώπου να φτάσει εύκολα στη γνώση
- Θέματα του ευριπίδειου μύθου που συνθέτουν τη διάνοια
- Συναισθηματικές διακυμάνσεις και τραγικότητα των ηρώων μετά την αναγνώριση
- Το αίσθημα της τιμής – ο ηρωικός κώδικας
- Λειτουργία αμοιβαίου όρκου
- Ρομαντικά στοιχεία
Διδακτικές ώρες: 2
Β΄ Επεισόδιο 942-1139
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 4
Β΄ Επεισόδιο 1140-1219
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 2
Α΄ Στάσιμο 1220-1285
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτική ώρα: 1
Γ΄ Επεισόδιο 1286-1424
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 3
Β΄ στάσιμο 1425-1499
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτική ώρα: 1
Δ΄ Επεισόδιο 1500-1592
Συνοπτική θεώρηση:
- Ανάγνωση και επισήμανση των κύριων σημείων που οδηγούν στην εξέλιξη της δράσης
- Επισήμανση των δίσημων λόγων
- Τρόποι δήλωσης του «φαίνεσθαι»
- Το τραγικό, το κωμικό και το ρομαντικό
Διδακτική ώρα: 1
Συνοπτική θεώρηση:
- Ανάγνωση και διερεύνηση των εκφραστικών μέσων που συνθέτουν τον λυρικό χαρακτήρα του Χορικού.
- Λειτουργία του συγκεκριμένου Στασίμου.
- Λειτουργία του συγκεκριμένου Στασίμου.
Διδακτική ώρα: 1
Έξοδος 1653-1778
Συνοπτική θεώρηση:
- Ανάγνωση και προσδιορισμός της δομής και του περιεχομένου της αγγελικής ρήσης
- Διερεύνηση της λειτουργίας της
Διδακτική ώρα: 1
Έξοδος 1779-1870
Αναλυτική επεξεργασία
Διδακτικές ώρες: 2
Γενική θεώρηση - Ανακεφαλαιωτικές δραστηριότητες
Διδακτικές ώρες: 3
Σύνολο προβλεπόμενων διδακτικών ωρών: 35 ώρες
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
Επισημάνσεις
1. Κατά τη διδακτική πράξη, περιορίζεται ο αριθμός των χωρίων που θα διδαχθούν αναλυτικά και προτείνεται σε κάποιο βαθμό η συνοπτική θεώρηση, ώστε να δοθεί έμφαση σε βασικές σκηνές και να υπάρχει χρόνος αυτές να προσεγγιστούν με όποιον τρόπο κρίνει προσφορότερο ο/η εκπαιδευτικός. Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται η αξιοποίηση ποικιλίας μεθόδων και δραστηριοτήτων.
2. Τα «Σχόλια» αλλά και το υπόλοιπο βοηθητικό υλικό («Ας γίνουμε θεατές», «Ας εμβαθύνουμε», «Παράλληλα Κείμενα», «Ερωτήσεις», «Δραστηριότητες», «Εργασίες» και «Θέματα για αποδελτίωση») αξιοποιούνται κατά την κρίση του/της εκπαιδευτικού. Αξιοποιήσιμο βοηθητικό υλικό περιλαμβάνεται και στο εμπλουτισμένο βιβλίο του μαθητή.
3. Ο/Η εκπαιδευτικός για την επίτευξη των στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος μπορεί να χρησιμοποιεί κατά τη διδακτική πράξη: βάσεις δεδομένων (εικόνες, βίντεο κ.ά.), εργαλεία Web (ιστοσελίδες εστιασμένης θεματολογίας, πλατφόρμες εκπαιδευτικού υλικού – αποθετήρια, όπως το αποθετήριο εκπαιδευτικών σεναρίων «Πρωτέας», e-blogs, wikis), λογισμικά πολυτροπικής παρουσίασης, δυνατότητες σύγχρονης και ασύγχρονης επικοινωνίας και γενικά το διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού (μέσο όχι μόνο για ανάγνωση, αλλά και για γραφή/δημιουργία και επικοινωνία), ασκώντας παράλληλα τους μαθητές και τις μαθήτριες στην κριτική προσέγγιση και ανάγνωση του υλικού (τεχνολογικός και κριτικός γραμματισμός).
