Ενδεικτικές ερωτήσεις εισαγωγής του ΙΕΠ στα Λατινικά Προσανατολισμού Γ΄ τάξης ΓΕΛ
Διευκρίνιση: σ. 10 «Η γένεση της ρωμαϊκής λογοτεχνίας»: εκ παραδρομής αναγράφεται «σαντούρνιο» αντί του ορθού «σατούρνιο».
1. Η λατινική γλώσσα: σε ποια γλωσσική οικογένεια ανήκει και σε ποια περιοχή μιλιόταν;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟΥ
2. Πού οφείλονται οι ομοιότητες της λατινικής γλώσσας με την ελληνική;
3. Ποιο θεωρείται το πρώτο έργο της ρωμαϊκής λογοτεχνίας; Ποιος είναι ο συγγραφέας του και ποια η σημασία του;
4. Σε ποιες περιόδους διαιρείται η ρωμαϊκή γραμματεία με βάση την περιγραφική διαίρεση;
5. Σε ποιες περιόδους διαιρείται η ρωμαϊκή γραμματεία με βάση την ιστορική διαίρεση;
6. Η λατινική γλώσσα και γραμματεία θεωρείται ότι βρίσκεται σε στενή συνάφεια με την ελληνική γλώσσα και γραμματεία. Με ποια στοιχεία μπορεί να υποστηριχθεί η άποψη αυτή;
7. Σε ποια σχέση βρίσκεται ο Ρωμαίος λογοτέχνης με το λογοτεχνικό του πρότυπο; (Με ποιες διαδικασίες το προσεγγίζει;)
8. Τι αποτέλεσμα είχε το γεγονός ότι η μεγάλη ανάπτυξη της ρωμαϊκής λογοτεχνίας άρχισε στα ελληνιστικά χρόνια; Ποια ήταν η ιδιομορφία της ανάπτυξης των λογοτεχνικών ειδών στη Ρώμη σε σύγκριση με ό,τι συνέβη στην Ελλάδα;
9. Να αναφέρετε κάποιες από τις βασικές αξίες που προβάλλονται μέσα από τα έργα της ρωμαϊκής γραμματείας.
10. Μάρκος Τύλλιος Κικέρων: με ποια είδη ασχολήθηκε και ποια ήταν τα λογοτεχνικά χαρακτηριστικά των έργων του;
11. Ποια ήταν τα θέματα του έργου του Βάρρωνα;
12. Ποιος είναι ο πιο σημαντικός ιστοριογράφος των αυγούστειων χρόνων; Σε τι εστιάζει το έργο του και ποιες κεντρικές έννοιες το διατρέχουν;
13. Για ποιον λόγο ο Βαλέριος Κάτουλλος (84-54 π.Χ.) θεωρείται ο διαπρεπέστερος από τους «νεωτερικούς» ποιητές και ποια είναι η πηγή της έμπνευσής του;
14. Σε ποιο είδος ανήκει το έργο του Λουκρητίου και ποιο είναι το θέμα του;
15. Με βάση ποιο έργο του Βεργιλίου τού αποδόθηκε ο χαρακτηρισμός του «εθνικού ποιητή των Ρωμαίων»; Ποια ήταν τα λογοτεχνικά πρότυπά του;
16. Τι είδους ποίηση έγραψε ο Βεργίλιος πριν από την Αινειάδα; Ποια είναι τα πρότυπά της;
17. Ποια ήταν τα λογοτεχνικά πρότυπα από τα οποία επηρεάστηκε ο Οράτιος;
18. Με ποια είδη ποίησης ασχολήθηκε ο Οράτιος;
19. Ποια είναι τα έργα του Οβιδίου και σε ποια ποιητικά είδη ανήκουν;
20. Ποια περίοδο καλύπτει το ιστοριογραφικό έργο του Τίτου Λίβιου και ποια τα βασικά χαρακτηριστικά του;
21. Ποιος ιστοριογράφος των χρόνων του Κικέρωνα επιδίδεται στην ιστορική μονογραφία, ποιο είναι το πρότυπό του και ποιο το σημαντικότερο έργο του;
22. Σε ποιο είδος ανήκουν τα έργα του Ιουλίου Καίσαρα και ποιο είναι το πρότυπό του;
23. Σε ποιο είδος επιδόθηκε ο Κορνήλιος Νέπως και ποιο ήταν το θέμα του έργου του;
24. Ποιος είναι ο ποιητής των Μεταμορφώσεων και ποιο είναι το περιεχόμενο του έργου αυτού;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ
Α. Να σημειώσετε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι Σωστές ή Λανθασμένες:
1. Η λατινική γλώσσα ανήκει στην ινδοευρωπαϊκή ομάδα γλωσσών.
2. Η Λατινική ήταν μία από τις διαλέκτους της Ιταλίας.
3. Η ελληνική και η λατινική γλώσσα έχουν κοινή καταγωγή από τον Ινδοευρωπαϊκή.
4. Η λατινική και η ελληνική γλώσσα δεν παρουσιάζουν καμία ομοιότητα.
5. Τα κοινά στοιχεία ελληνικής και λατινικής γλώσσας οφείλονται, μεταξύ άλλων, στη συνύπαρξη Ελλήνων και Ρωμαίων στην Κεντρική και Κάτω Ιταλία και στη Σικελία.
6. Οι Ρωμαίοι διαμόρφωσαν το δικό τους αλφάβητο χωρίς επιδράσεις από άλλους λαούς.
7. Η λατινική λογοτεχνική παραγωγή ξεκινά μετά τη συνάντηση με τους Έλληνες, περίπου το 240 π.Χ..
8. Το πρώτο έργο της ρωμαϊκής λογοτεχνίας είναι η Αινειάδα του Βεργιλίου.
9. Ο Έλληνας απελεύθερος Λίβιος Ανδρόνικος απέδωσε στα Λατινικά την Οδύσσεια του Ομήρου και παρουσίασε ελληνικά δράματα διασκευασμένα στα Λατινικά.
10. Τα λογοτεχνικά είδη στη ρωμαϊκή λογοτεχνία ακολουθούν με ακρίβεια την εξέλιξη των ειδών στην αρχαία ελληνική γραμματεία: π.χ. πρώτα ωριμάζει το έπος, στη συνέχεια η λυρική ποίηση και τελευταία η κωμωδία.
11. Η εξέλιξη των λογοτεχνικών ειδών στη ρωμαϊκή λογοτεχνία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά: π.χ. πρώτα ωριμάζει η κωμωδία και τελευταίο το έπος.
12. Οι Ρωμαίοι επηρεάστηκαν δημιουργικά και σε βάθος από τα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.
13. Οι Ρωμαίοι ακολούθησαν δουλικά τα ελληνικά τους πρότυπα.
14. Οι Ρωμαίοι δεν δημιούργησαν κανένα νέο λογοτεχνικό είδος, αλλά ακολούθησαν απολύτως πιστά τα είδη της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.
15. Οι Ρωμαίοι επηρεάστηκαν από την αρχαία ελληνική λογοτεχνία μέσα από τη διαδικασία της δημιουργικής πρόσληψης και του ανταγωνισμού.
16. Οι Ρωμαίοι επηρεάζονται ταυτόχρονα από ελληνιστικά, κλασικά και αρχαϊκά ελληνικά πρότυπα.
17. Οι Ρωμαίοι παράγουν και νέα λογοτεχνικά είδη, όπως η σάτιρα.
18. Οι Ρωμαίοι μεταμορφώνουν ριζικά αρχαιοελληνικά λογοτεχνικά είδη, όπως συμβαίνει με τη ρωμαϊκή ελεγεία.
19. Η προβολή των πάτριων ηθών, η ρωμαϊκή πολιτεία και θρησκεία, η οικογένεια, αρετές όπως η ανδρεία, η πίστη, η επιείκεια, η σοφία, η σοβαρότητα, κ.ά. απουσιάζουν από τη ρωμαϊκή λογοτεχνία.
20. Ο Κικέρων διακρίθηκε κυρίως στην ποίηση.
21. Ο Κικέρων μεταξύ άλλων έγραψε και φιλοσοφικά έργα.
22. Ο Κικέρων είναι πολύ γνωστός για τους ρητορικούς του λόγους.
23. Ο Κικέρων έγραψε μεγάλο όγκο επιστολών σε πεζό λόγο.
24. Ο Κικέρων έγραψε πολλές σάτιρες.
25. Ο Βάρρων έγραψε έργα σε πεζό λόγο με περιεχόμενο σχετικό με τη ρωμαϊκή και παγκόσμια ιστορία, τη θρησκεία, τον πολιτισμό, τις καλές τέχνες, το θέατρο, τη γλώσσα, κ.ά.
26. Ο Ιούλιος Καίσαρ διέπρεψε στο είδος των απομνημονευμάτων με ιστορικό περιεχόμενο.
27. Ο Ιούλιος Καίσαρ έγραψε ιστορικές βιογραφίες πολιτικών προσώπων της αρχαίας Ρώμης.
28. Ο Ιούλιος Καίσαρ είναι γνωστός ποιητής της κλασικής περιόδου.
29. Ο Κορνήλιος Νέπως επιδόθηκε στην ιστορική βιογραφία.
30. Ο Κορνήλιος Νέπως έγραψε βιογραφίες μόνο διάσημων Ρωμαίων.
31. Ο Σαλλούστιος έγραψε βιογραφίες Ρωμαίων και Ελλήνων.
32. Ο Σαλλούστιος επιδόθηκε στην ιστορική μονογραφία.
33. Ο Σαλλούστιος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ιστορικούς της κλασικής περιόδου.
34. Ο Σαλλούστιος έγραψε ποίηση σε λυρικά μέτρα.
35. Ο Σαλλούστιος ήταν Ρωμαίος ιστορικός επηρεασμένος από το Θουκυδίδη.
36. Ο Κάτουλλος είναι πολύ γνωστός ποιητής του κινήματος των «Νεωτέρων».
37. Ο Σαλλούστιος διέπρεψε στα ιστορικά απομνημονεύματα.
38. Ο Οράτιος είναι γνωστός Ρωμαίος επικός ποιητής.
40. Ο Οράτιος έγραψε ποιητικές επιστολές.
41. Ο Οράτιος δεν επηρεάστηκε καθόλου από ελληνικά πρότυπα και ήταν εχθρικός προς το ελληνικό πνεύμα.
42. Ο Οράτιος επιδόθηκε στο ρωμαϊκό είδος της σάτιρας.
43. Ο Βεργίλιος έγραψε σάτιρα.
44. Ο Βεργίλιος έγραψε την Αινειάδα, το θεωρούμενο «εθνικό» έπος των Ρωμαίων.
45. Η Αινειάδα παρουσιάζει εμφανείς επιρροές από τα ομηρικά έπη.
46. Η Αινειάδα αφηγείται το ταξίδι και τις περιπέτειες του Αινεία, του μυθικού γενάρχη των Ρωμαίων, από την αναχώρησή του από την Τροία μέχρι την εγκατάστασή του στην Ιταλία.
47. Ο Βεργίλιος επιδόθηκε και στην πεζογραφία με ιστορικά θέματα.
48. Το έργο του Βεργιλίου ήταν πολύ σημαντικό για την εποχή του αλλά δεν έπαιξε κανένα ρόλο στην ιστορία της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.
49. Ο Βεργίλιος έγραψε μόνο το ομηρικού τύπου έπος της Αινειάδας.
50. Ο Βεργίλιος μετέφερε το αιολικό μέλος στη Ρώμη.
51. Ο Οράτιος μετέφερε το αιολικό άσμα στη Ρώμη.
52. Ο Τίβουλλος έγραψε ελεγειακή ποίηση.
53. Ο Προπέρτιος ήταν γνωστός επικός ποιητής της κλασικής περιόδου.
54. Ο Οβίδιος ήταν (και) ελεγειακός ποιητής της κλασικής περιόδου.
55. Οι Μεταμορφώσεις είναι επικό ποίημα του Ορατίου.
56. Οι Μεταμορφώσεις είναι ένα έπος του Οβιδίου που περιέχει πλήθος (ελληνικής κυρίως προέλευσης) μύθους.
57. Οι Μεταμορφώσεις του Οβιδίου είναι ελεγειακό ποίημα, αφού ο Οβίδιος είναι (και) ελεγειακός ποιητής.
58. Οι Μεταμορφώσεις του Οβιδίου ανήκουν στο είδος της σάτιρας.
59. Ο Λουκρήτιος έγραψε φιλοσοφικό έπος.
60. Ο Λουκρήτιος έγραψε και ηρωικό έπος, εκτός από φιλοσοφικό.
61. Το επικό ποίημα του Λουκρητίου έχει κοσμολογικό περιεχόμενο και προσπαθεί να απαλλάξει τον άνθρωπο από τη δεισιδαιμονία και τον φόβο του θανάτου.
62. Ο Κάτουλλος έγραψε ηρωική επική ποίηση.
63. Το περιεχόμενο του μεγαλύτερου μέρους της ποίησης του Κατούλλου είναι κυρίως ερωτικό.
64. Ο Οράτιος επηρεάστηκε από την αρχαία αιολική ποίηση.
65. Η Αινειάδα έχει πρότυπό της τα ομηρικά έπη.
66. Ο Κικέρων ήταν ένας πολύ διακεκριμένος Ρωμαίος ρήτορας.
67. Ο Κικέρων έγραψε μεγάλα επικά ποιήματα.
68. Ο Τίτος Λίβιος είναι ένας σημαντικός ιστορικός της κλασικής περιόδου.
69. Ο Τίτος Λίβιος έγραψε σάτιρα και ελεγεία.
70. Ο ιστορικός Τίτος Λίβιος παρουσίασε την ιστορική διαδρομή της Ρώμης από την ίδρυσή της ως το 9 π.Χ. σε πεζό λόγο.
71. Ο ιστορικός Τίτος Λίβιος παρουσίασε την ιστορική διαδρομή της Ρώμης από την ίδρυσή της ως τις μέρες του σε ποιητικό λόγο.
72. Ο Βιτρούβιος έγραψε σε πεζό λόγο έργο για την αρχιτεκτονική.
73. Ο Βιτρούβιος έγραψε το τεχνικό του σύγγραμμα σε ποιητικό λόγο
Β. Δίνονται ονόματα εκπροσώπων της ρωμαϊκής λογοτεχνίας. Να σημειώσετε με ποια λογοτεχνικά είδη ασχολήθηκαν (μπορεί ένας λογοτέχνης να έχει ασχοληθεί με περισσότερα από ένα είδος).
Εκπρόσωποι ρωμαϊκής λογοτεχνίας: Οράτιος, Βεργίλιος, Σαλλούστιος Κρίσπος, Τίτος Λίβιος, Κικέρων
Λογοτεχνικά είδη: επική ποίηση, λυρική ποίηση, ιστοριογραφία, φιλοσοφία, ρητορική
Εκπρόσωποι ρωμαϊκής λογοτεχνίας: Οβίδιος, Λουκρήτιος, Ιούλιος Καίσαρ, Τίτος Λίβιος, Κικέρων
Λογοτεχνικά είδη: επική ποίηση, ελεγειακή ποίηση, ιστοριογραφία, φιλοσοφία, ρητορική, απομνημονεύματα
Εκπρόσωποι ρωμαϊκής λογοτεχνίας: Προπέρτιος, Οβίδιος, Βεργίλιος, Σαλλούστιος Κρίσπος, Τίτος Λίβιος, Κικέρων
Λογοτεχνικά είδη: επική ποίηση, ελεγειακή ποίηση, ιστοριογραφία, φιλοσοφία, ρητορική
Εκπρόσωποι ρωμαϊκής λογοτεχνίας: Οράτιος, Κορνήλιος Νέπως, Βεργίλιος, Κάτουλλος, Κικέρων
Λογοτεχνικά είδη: επική ποίηση, σάτιρα, λυρική ποίηση, επιστολογραφία, ιστορική βιογραφία
Εκπρόσωποι ρωμαϊκής λογοτεχνίας: Οβίδιος, Τίβουλλος, Βεργίλιος, Σαλλούστιος Κρίσπος, Τίτος Λίβιος, Κικέρων
Λογοτεχνικά είδη: επική ποίηση, ελεγειακή ποίηση, ιστοριογραφία, φιλοσοφία, ρητορική
Γ. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με τα στοιχεία της στήλης Β. Κάποιοι λογοτέχνες της στήλης Α μπορεί να αντιστοιχούν σε περισσότερα από ένα στοιχεία της στήλης Β ή να μην αντιστοιχούν σε κανένα στοιχείο της στήλης Β.
Στήλη Α
1. Σαλλούστιος Κρίσπος
2. Βεργίλιος
3. Οράτιος
4. Οβίδιος
5. Τίτος Λίβιος
6. Βάρρων
7. Λουκρήτιος
8. Ιούλιος Καίσαρ
Στήλη Β
α. Αινειάδα
β. Για τη φύση των πραγμάτων
γ. Μεταμορφώσεις
δ. Η συνωμοσία του Κατιλίνα
ε. Ωδές
στ. Απομνημονεύματα
ζ. Επιστολές (Epistulae)
η. Εκλογές
θ. Ποίηση της εξορίας (Θλιβερά, Επιστολές από τον Πόντο)
ι. Ιστορία από την ίδρυση της Ρώμης
Δ. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:
1. Με ποιο από τα παρακάτω λογοτεχνικά είδη δεν ασχολήθηκε ο Κικέρων;
α. ρητορική
β. ιστοριογραφία
γ. φιλοσοφία
δ. επιστολογραφία
2. Ποιος από τους παρακάτω ποιητές δεν θεωρείται ελεγειακός;
α. Βεργίλιος
β. Τίβουλλος
γ. Προπέρτιος
δ. Οβίδιος
3. Ποιος από τους παρακάτω λογοτέχνες θεωρείται ο «ιδρυτής» της ρωμαϊκής λογοτεχνίας;
α. Οράτιος
β. Κικέρων
γ. Λίβιος Ανδρόνικος
δ. Ιούλιος Καίσαρ
4. Ποιο από τα παρακάτω δεν αποτελεί χαρακτηριστικό της ρωμαϊκής λογοτεχνίας;
α. η ανάμειξη χρονικά διαφορετικών προτύπων
β. η ιδιόρρυθμη εξέλιξη των λογοτεχνικών ειδών
γ. η παραγωγή νέων ποιητικών ειδών
δ. η δουλική μίμηση των αρχαιοελληνικών προτύπων
5. Ποιος από τους παρακάτω ποιητές καλλιέργησε νέα ποιητικά είδη, όπως το «καλλωπιστικό έπος»;
α. Προπέρτιος
β. Βεργίλιος
γ. Οβίδιος
δ. Οράτιος
6. Ποιος από τους παρακάτω συγγραφείς εγκαινίασε στη Ρώμη την ιστορική βιογραφία;
α. Βιτρούβιος
β. Κορνήλιος Νέπως
γ. Βεργίλιος
δ. Οράτιος
7. Ποιος από τους παρακάτω συγγραφείς είναι ο καλλιτέχνης του είδους των απομνημονευμάτων;
α. Οράτιος
β. Προπέρτιος
γ. Ιούλιος Καίσαρ
δ. Τίτος Λίβιος
8. «Η συνωμοσία του Κατιλίνα» είναι έργο του:
α. Κικέρωνα
β. Κορνηλίου Νέπωτα
γ. Σαλλούστιου Κρίσπου
δ. Τίτου Λίβιου
9. Ποιος από τους παρακάτω συγγραφείς έχει τη φήμη του «πιο καλλιεργημένου ανάμεσα στους Ρωμαίους και του καλύτερου γνώστη της λατινικής γλώσσας»;
α. ο Κικέρων
β. ο Βάρρων
γ. ο Ιούλιος Καίσαρ
δ. ο Κορνήλιος Νέπως Ε. Να σημειώσετε με ένα Χ ποιοι από τους παρακάτω Ρωμαίους συγγραφείς και ποιητές κατατάσσονται γραμματολογικά στα χρόνια του Κικέρωνα και ποιοι στην αυγούστεια εποχή.
Οράτιος, Βεργίλιος, Κορνήλιος Νέπως, Κάτουλλος, Οβίδιος
χρόνοι του Κικέρωνα:
Αυγούστεια εποχή:
Τίτος Λίβιος, Προπέρτιος, Ιούλιος Καίσαρ, Σαλλούστιος Κρίσπος, Κάτουλλος
χρόνοι του Κικέρωνα:
Αυγούστεια εποχή:
Λουκρήτιος, Τίβουλλος, Βιτρούβιος, Κορνήλιος Νέπως, Βάρρων
χρόνοι του Κικέρωνα:
Αυγούστεια εποχή:
ΣΤ. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τη σωστή απάντηση:
1. Η λατινική απόδοση της ________________από τον Λίβιο Ανδρόνικο θεωρείται το πρώτο έργο της ρωμαϊκής λογοτεχνίας.
α. Οδύσσειας
β. Ιλιάδας
γ. Αγίας Γραφής
2. Βασικά χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής λογοτεχνίας είναι η ________________ (imitatio) της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και ο ανταγωνισμός με αυτήν.
α. δημιουργική πρόσληψη
β. δουλική αντιγραφή
γ. απαξίωση
3. Ως εθνικό έπος των Ρωμαίων θεωρείται το έργο _______________, όπου περιγράφονται οι περιπέτειες των μυθικών προγόνων των Ρωμαίων κατά το ταξίδι τους από την Τροία στην ιταλική χερσόνησο.
α. Η συνωμοσία του Κατιλίνα
β. Ηρωίδες
γ. Αινειάδα
4. Ο Ιούλιος Καίσαρ έγραψε το ιστορικού περιεχομένου έργο του σε μορφή _______________.
α. απομνημονευμάτων
β. θουκυδίδειας ιστοριογραφίας
γ. ιστορικής βιογραφίας